Bałuty to część Łodzi, która nazywana jest dzielnicą,
choć dzielnicą nie jest, jej granice każdy wyznacza inaczej,
bo w różnych momentach dziejowych inaczej były określane.
Nazywana jest terenem zaniedbanym, tragicznym,
a nawet niebezpiecznym, choć jednocześnie to kolebka Łodzi,
obszar barwnie opisywany w literaturze, który był i pozostaje
inspiracją wielu artystów. Jednym słowem, o Bałuty zawsze
można się posprzeczać, ale jest to jednocześnie jeden
z najbardziej charakterystycznych fragmentów miasta.

106 lat temu Bałuty – jako licząca ponad 100 tysięcy mieszkańców największa wieś w Europie
zostały przyłączone do wielkiego, nowoczesnego, przemysłowego miasta Łódź. Pomimo
skomplikowanej i trudnej sytuacji społecznej i ekonomicznej tego terenu, życie, które tu się toczyło nie zawsze było i jest – wbrew powtarzanym stereotypom – szare i smutne, ale często radosne i kolorowe. O Bałutach pisano i opowiadano, fotografowano je i filmowano, wspominano w różnych językach i szerokościach geograficznych. Można znaleźć wiele materiałów, fotografii, artykułów w gazetach, archiwach prywatnych i publicznych, książkach. Nie brakuje ich także na różnego rodzaju forach i grupach w social mediach. Postanowiliśmy w ramach naszego projektu „BAŁUTY STARE/NOWE”, zebrać część tych materiałów , m.in. reportaże, które opisują fakty,
zjawiska, wydarzenia i towarzyszące im okoliczności, dołączyliśmy do nich także bałuckie
wywiady i wspomnienia. Umieszczamy tu również materiały, które udało nam się zrealizować przez Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi w czasie przygotowanego w 2015 roku
projektu „Miasto Bałuty” oraz gromadzonych przy tworzeniu „Bałuckich słowników” (2015 i 2017). Nasz wybór jest subiektywny i nie porusza wielu aspektów oraz tematów dotyczących zmian,
jakie zachodziły na Bałutach, choćby przestrzeni, nie wkraczamy na razie głęboko w historię tego obszaru, nie dyskutujemy o mentalnych granicach, bo każdy bałuciarz ma swoje miejsca, które nazywa Bałutami. Chcemy pokazać Bałuty stare i nowe nie w sensie przestrzeni czy administracji, a w ujęciu osobistej refleksji i pamięci.

BAŁUTY STARE – to dla nas głównie materiały, które powstawały przede wszystkim w XX wieku, zarówno przed II wojną światową (czasami wcześniej), w czasie wojny (głównie w obrębie
łódzkiego getta), jak i po wojnie – do końca XX wieku. BAŁUTY NOWE – to zjawiska obserwowane przez nas w XXI wieku. Chcemy przyjrzeć się temu, jak zmieniała się w tym czasie dzielnica
i jak zmieniali się ludzie tu mieszkający i/lub działający.

Projekt „BAŁUTY STARE/NOWE” ma na celu przybliżenie szerszej publiczności współczesnego wyglądu bałuckiej „dzielnicy”, sylwetek jej mieszkańców (głównie artystów i dziennikarzy) oraz kultowych miejsc, oczami ludzi, którzy wychowali się tutaj lub stykają się z Bałutami i bałuciarzami. Których Bałuty zachwyciły i wciąż zachwycają lub odstraszyły i chcą nam o tym opowiedzieć.
Mamy nadzieję, że projekt będzie rozwijał się w kolejnych latach i zainteresuje współczesnych
i byłych mieszkańców Łodzi oraz innych pasjonatów Łodzi z Polski i świata, bo – jak powiedział jeden z rozmówców Tadeusza Gincara z jego reportażu: „Bałuty słyną nie tylko na województwo, ale na całą Polskę”.
W przyszłości planujemy poszerzać projekt o nowe teksty, reportaże i filmy.
Materiał dziennikarski pozyskaliśmy dzięki partnerom projektu: Kwartalnikowi
Artystyczno- Literackiemu „Arterie”, Gazecie Wyborczej, Radiu Łódź i TVP 3 Łódź
oraz autorom reportaży.